Lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh 50 năm trước

Câu nói bất hủ của Bác “Không có gì quý hơn độc lập, tự do” trên cổng ra vào đảo Trường Sa Lớn – Ảnh: TT&VH

Tháng 8-1965, Mỹ ồ ạt đưa 30 vạn quân viễn chinh và rất nhiều vũ khí, thiết bị quân sự vào miền Nam Việt Nam hòng nhanh chóng tiêu diệt quân cách mạng và bình định miền Nam..

Đồng thời quân đội Mỹ mở rộng chiến tranh ra miền Bắc bằng cuộc chiến tranh phá hoại do không quân và hải quân thực hiện. Nhưng ngay mùa khô năm 1965 – 1966, quân Mỹ đã bị đánh bại trên chiến trường miền Nam, còn ở miền Bắc quân và dân ta đã bắn rơi hàng nghìn máy bay các loại của Mỹ.

Dù vậy, Mỹ vẫn không từ bỏ dã tâm xâm lược mà càng đem quân và vũ khí, không chỉ mang quân Mỹ đến mà còn đưa cả quân đồng minh Úc, Thái Lan, Nam Triều Tiên… vào tham chiến.

Trước âm mưu đó và lường trước khả năng cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước có thể còn lan rộng và vô cùng ác liệt, để khẳng định quyết tâm bảo vệ độc lập dân tộc và toàn vẹn lãnh thổ của dân tộc Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ra lời kêu gọi quan trọng này.

Bản thảo đầu tiên được viết tay bằng bút mực màu xanh đen do Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc cho thư ký riêng Vũ Kỳ ghi lại. Bản thảo gồm 3 trang, phía cuối có bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng bút bi đỏ gửi các đồng chí: Tô (Phạm Văn Đồng), Duẩn (Lê Duẩn), Tố Hữu, 5 (Trường Chinh), Dũng (Văn Tiến Dũng), Hùng (Phạm Hùng), Thọ (Lê Đức Thọ), Văn (Võ Nguyên Giáp), Trinh (Nguyễn Duy Trinh). Phía bên phải Bác ghi rõ: “Xin cho ý kiến, và gửi lại chiều hôm nay”. Hôm đó là ngày 14-7-1966.

Bản thảo tiếp theo gồm 7 bản đánh máy trên giấy pơluya trắng gửi đến các đồng chí: Tố Hữu, Võ Nguyên Giáp, Văn Tiến Dũng, Lê Duẩn, Trường Chinh, Phạm Văn Đồng, Phạm Hùng.

Bản thảo lần thứ 3 là bản đánh máy trên giấy pơluya trắng nội dung sao từ bản thảo lần 2 và có tiếp thu một số ý kiến đóng góp của các đồng chí trên. Bút tích của Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng bút bi đỏ bên góc trái của trang 1 ghi “15/7/1966”…

Ngày 17-7-1966, lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh được phát trên sóng Đài Tiếng nói Việt Nam và được đăng trên báo Nhân Dân số 4484 ngày 17-7-1966.

Trong lời kêu gọi này, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định quyết tâm chiến đấu của nhân dân ta cả ở miền Bắc cũng như ở miền Nam. Quân và dân miền Nam đoàn kết chặt chẽ, chiến đấu anh dũng đã thắng lợi vẻ vang, thực hiện mục tiêu quyết tâm giải phóng miền Nam, bảo vệ miền Bắc, tiến tới thống nhất nước nhà.

Thông qua lời kêu gọi đã thể hiện dân tộc Việt Nam hết sức bình tĩnh trước khó khăn, thách thức, tin tưởng vào sức mình, vào sự đoàn kết của toàn dân tộc.

“Chiến tranh có thể kéo dài 5 năm, 10 năm, 20 năm hoặc lâu hơn nữa. Hà Nội, Hải Phòng và một số thành phố, xí nghiệp có thể bị tàn phá, song người Việt Nam quyết không sợ”.

Trong lời kêu gọi, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu một chân lý nổi tiếng làm cho lời kêu gọi ngày 17-7-1966 có sức lan tỏa rất xa và có sức mạnh tập hợp đoàn kết rất mạnh mẽ, đồng thời khẳng định một niềm tin lớn vào ngày mai.

Đó là chân lý “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”. Và “đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn”.